วันนี้เราอย ากที่จะนำเสนอความรู้เกี่ยวกับการขอเปิดใช้ประโยชน์ของที่ดินต าบอ ด กับบทความ วิ ธีจัดขอเปิดให้ที่ดินต าบอ ด ได้มีทางเข้า ออ ก ไปดูกันว่าเราจะต้องทำอย่ างไรบ้าง เพื่อให้ที่ดินต าบอ ดนั้นสามารถกลับมาใช้งานได้เหมือนที่ดินผืนอื่นๆ
ที่ดินต าบอ ด ก็ใช่ว่าจะไร้ประโยชน์เสมอไปซะที่ไหน จริงๆ แล้วเค้าขอเปิดทางได้ ซึ่งเรียกว่า ‘ทางจำเป็น’ ที่ดินต าบอ ด คือ ที่ดินที่ไม่มีทางออ กสู่สาธารณะ ไม่มีทางเข้าออ กสู่ที่ดินของตัวเองได้ แต่รู้หรือไม่ที่ต าบอ ด สามารถแก้ปัญหาให้ที่ดิน มีทางออ กได้ด้วยการยื่นหนังสือขอผ่านทาง
ต ามสิทธิทางกฎหมายที่ดินต าบอ ดหรือเรียกอีกอย่ างหนึ่งว่า ทางจำเป็น หล า ยคนที่เป็นเจ้าของที่ดินต าบอ ดหรือที่ดินที่ไม่มีทางออ กสู่สาธารณะคงหนักใจไม่ใช่น้อย เพราะจะข า ยทิ้งก็คงได้ร า ค าไม่ดี หรือจะสร้างบ้านเองก็ต้องเจอ กับปัญหาที่ต ามมาจากที่ดินที่ไม่มีทางเชื่อมต่อไปสู่ทางสาธารณะ
ต ามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1349 ที่ดินแปลงใดมีที่ดินแปลงอื่นล้อมอยู่จนไม่มีทางออ กถึงทางสาธารณะได้ เจ้าของที่ดินแปลงนั้น จะผ่านที่ดินซึ่งล้อมอยู่ไปสู่ทางสาธารณะได้ ที่ดินแปลงใด มีทางออ กได้ แต่เมื่อต้องข้ามสระ บึง หรือ ทะเล หรือ มีที่ชัน อันระดับที่ดิน กับทางสาธารณะ สูงกว่ากัน มากไซร้ ท่านว่า
ให้ใช้ความในวรรคต้นบังคับที่ และ วิธีทำทางผ่านนั้น ต้องเลือ กให้พอควรแก่ความจำเป็น ของผู้มีสิทธิจะผ่าน กับทั้งให้คำนึงถึง ที่ดินที่ล้อมอยู่ ให้เสียห า ยแต่น้อยที่สุด ที่จะเป็นได้ ถ้าจำเป็น ผู้มีสิทธิจะผ่าน จะสร้างถนน เป็นทางผ่าน ก็ได้ ผู้มีสิทธิจะผ่าน ต้องใช้ค่าทดแทน ให้แก่เจ้าของที่ดิน ที่ล้อมอยู่เพื่อความเสียห า ย อันเกิดแต่เหตุที่มีทางผ่านนั้น ค่าทดแทนนั้น นอ กจากค่าเสียห า ย
เพราะสร้างถนน ท่านว่า จะกำหนดเป็นเงินรายปี ก็ได้ จากหลักกฎหมายดังกล่าว เจ้าของ ‘ที่ดินต าบอ ด’ สามารถขอเปิด ‘ทางจำเป็น’ เพื่อออ กสู่ทางสาธารณะได้ แต่ก็เปิดได้เท่าที่จำเป็นและอาจต้องชดใช้เงินให้เจ้าของที่ดิน นอ กจากนั้นทางจำเป็นในแง่ของกฎหมายก็ไม่ได้จำกัดเฉพาะทางจำเป็นบนบกเท่านั้น หากเจ้าของที่ดินต าบอ ดไม่มีความจำเป็นต้องเดินเท้า หรือ ขับรถยนต์ไปสู่ทางสาธารณะ แต่ต้องใช้ย านพาหนะทางน้ำก็สามารถใช้สิทธิทางจำเป็นขุดคูเพื่อให้เรือสามารถออ กไปสู่ทางสาธารณะที่เป็นคลองหรือแม่น้ำได้
แต่ทั้งนี้เจ้าของที่ดินต าบอ ดจะต้องเลือ กทางออ กสาธารณะไปยังทางใดทางหนึ่งเท่านั้น ไม่ใช่ว่าจะขอทางจำเป็นออ กไปสู่ทางสาธารณะทั้งทางน้ำและทางบกพร้อม ๆ กัน จากบทบัญญัติมาตราดังกล่าว สามารถสรุปสั้น ๆ ให้เข้าใจง่าย ๆ ได้ว่า ที่ดินที่ถูกที่ดินแปลงอื่นล้มเอาไว้จนไม่มีทางออ กสู่สาธารณะ สามารถทำทางผ่านที่ดินแปลงที่ล้อมอยู่ออ กไปสู่ทางสาธารณะ
การจะขอทางผ่านไปสู่สถานที่หรือทางอย่ างอื่น นอ กจากทางสาธารณะ ไม่สามารภทำได้ ต ามกฎหมายจะใช้ทางผ่านออ กไปสู่สาธารณะ โดยคำนึงถึงที่ดินที่ล้อมอยู่ให้มีความเสียห า ยน้อยที่สุด หากที่ดินต าบอ ดมีทางออ กสู่ทางสาะารณะได้ แต่เส้นทางนั้นเป็นสระ บ่อ บึง คลอง ทะเล หรือ ทางชั้น สามารถขอทางจำเป็นเพื่อออ กสู่ถนนสาธารณะได้
เพิ่มเติมเกี่ยวกับกฎหมายที่ดินต าบอ ดจากกรมที่ดิน
หน้า 1
หน้า 2
หน้า 3
หน้า 4
ที่มา ทนายรัชพล, ddproperty, parinyacheewit
