4 เรื่องการเงินที่ควรปลูกฝังให้ลูกตั้งแต่ยังเล็ก

วันนี้เราอ ย ากที่จะพาเพื่อนๆ ไปเรียนรู้เรื่องการเงินที่ควรสอนลูกให้ลูกได้เห็นคุณค่าของเงิน กับบทความ 4 เรื่องการเงินที่ควรปลูกฝังให้ลูกตั้งแต่ยังเล็ก ไปดูกันว่าจะต้องสอนลูกอย่ างไรบ้าง

4 เรื่องการเงินสำหรับเด็ก

การสอนเรื่องเงินให้เด็ก ไม่ใช่แค่ ‘ หยอ ดเหรียญลงหมูออมสิน’ เท่านั้น แต่มันครอบคลุม

อย่ างน้อย 4 เรื่องสำคัญ ได้แก่

หนึ่ง..ออมเงินได้ ( Saving )

สอง..ใช้เงินเป็น ( Spending )

สาม..หาเงินเก่ง ( Earning )

สี่..ต่อเงินงอ กเงย ( Investing )

นี่ คือความรู้เรื่องการเงิน 4 ด้านที่สำคัญที่สุดที่จะปลูกฝังความรู้พื้นฐานต่าง ๆ ให้กับลูกหลาน ส า มารถสอนผ่านการปลูกฝังเป็นขั้นตอนตั้งแต่วัยอนุบาลถึงมหาวิทย าลัย โดยตั้งเป้าหมาย เ มื่ อ ลู ก เ รียนจบมหาวิทย าลัย เขาจะได้ความรู้พื้นฐานด้านการเงิน มาผนวกกับวิช าในสาย อาชีพที่เรียน มาจากมหาวิทย าลัยเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพที่พร้อมดูแลชีวิตของตนเอง อย่ างมั่นใจ

อั น ที่ จ ริ ง ยั ง มีความรู้เรื่องการเงินขั้นที่สูงกว่าด้านอื่น ๆ อีกหล า ยเรื่อง เช่น ค่าเสียโอกาส ( opportunity cost ) การทำงบประมาณเพื่อประเมินสภาพคล่อง ( Budgeting ) หรือ การเรียน รู้สินค้าทางการเงินชนิดต่าง ๆ ( Investment Product ) ฯลฯ

ก า ร สอนเรื่องเงินโดยพ่อแม่ เราควรทำให้เป็นธรรมช าติ และเรียบง่ายที่สุด ซึ่ง ‘ ออมเงิน ใช้เงิน หาเงิน และต่อเงิน’ คือความรู้จำเป็นขั้นพื้นฐาน เหมือนปัจจัยสี่นั่นเลยทีเดียว

1 ออมเงินได้ ( Saving )

คือ การสอนให้ลูกรู้ว่า จงอย่ ารีบใช้เงินทั้งหมดที่มีในทันที เราสามารถเก็บออมมันไว้สำหรับ อนาคต และมันเป็นเรื่องดีงามที่ลูกมีเงินออมพ่อแม่สามารถเริ่มสร้างความเข้าใจพื้นฐานให้ กับลูกตั้งแต่วัยอนุบาล ด้านการมัธยัสถ์อ ดออม รู้คุณค่าของเงิน เช่น พ่อแม่สอนให้เด็กเล็ก เ ริ่ ม นำเหรียญหยอ ดกระปุกและเก็บรั ก ษ ากระปุกนั้นให้ดีด้วยตัวเอง ดูเหมือนจะไม่มีอะไร ไม่ ได้สอนอะไร … แต่ที่จริงแล้วมัน มีความหมายทางการเงินสูงกว่านั้น และเป็นจุดเริ่มต้น ที่ ดี เ พ ร า ะเด็กเล็กจะเริ่มเรียนรู้และจดจำว่า เงินเป็นสิ่งมีคุณค่า กระปุกคือท รั พ ย์สินชิ้น ใ ห ญ่ ข องเขา และกระปุกที่หนักขึ้นเรื่อย ๆ คือท รั พ ย์สินที่เพิ่มมูลค่า การออมเงินหยอ ด เ ห รี ย ญ ลงกระปุกคือ การสร้างคุณค่า สร้างได้ทุกวันและเห็นความก้าวหน้าอย่ างเป็น

รูปธรรม นี่คือวินัยการออมเริ่มต้น ที่ควรเริ่มจากที่บ้าน และ เ มื่ อลูกโตขึ้นสู่วัยประถม พ่อแม่ควรแนะนำ ‘ ธนาคาร’ ให้ลูกรู้จัก พาลูกไปเปิดบัญชี ออมท รั พ ย์ที่ธนาคาร ให้เขาแคะกระปุก นับเหรียญ แลกแบงก์ แล้วยื่นฝากเงินเอง การได้ เ ห็ น สมุดบัญชีเงินฝากที่มีตัวเงินเพิ่มขึ้น จะให้ความรู้สึกก้าวหน้า สร้างความภูมิใจ และ ยังสอนเรื่องของดอ กเบี้ยเงินฝากได้อีกทางหนึ่งด้วย

2 ใช้เงินเป็น ( Spending )

คือ การสอนให้ลูกรู้ว่า การใช้เงินคือ การนำเงินสด ไปแลกสินค้า/บริการกลับมา ในเมื่อเงิน เป็นสิ่งมีค่า ดังนั้น สินค้า/บริการ ที่ลูกตัดสินใจซื้ อต้องมีคุณค่าและเหมาะสมคุ้มค่าต่อทุก การใช้จ่ายด้วย’ ละเอียดในการใช้เงิน’ เช่น พ่อแม่เปรียบเทียบร า ค าสินค้าทุกครั้งก่อนซื้ อ ใช้คูปองลดร า ค าอย่ างช าญฉลาด มีการนับเงินทอนทุกครั้งก่อนเก็บใส่กระเป๋าสิ่งเหล่านี้ คือความละเอียดพื้นฐานในการใช้เงินทั้งสิ้น

‘ อย่ าใช้เงินเกินตัว’ ไม่ใช่อย ากได้อะไรแล้วพ่อแม่ต้องซื้ อให้ทั้งหมด และแน่นอนว่าเด็ก เล็กอาจจะยังไม่เข้าใจว่าของเล่นที่เขาอย ากได้ทำไมพ่อแม่ไม่ซื้ อให้ดังนั้นการสอนเรื่อง

‘ รู้ จักการยับยั้งชั่งใจ’ เป็นสิ่งจำเป็น พ่อแม่อาจจะต้องอธิบายถึงความไม่คุ้มค่าในการซื้ อ ข อ ง ชิ้ นนั้น หรืออาจจะสร้างทางเลือ กในการใช้ เช่น อาจจะเล่นของเล่นชิ้นอื่นที่มี หรือ อา จจะแลกของเล่นที่มีกับเพื่อน ๆ ลูกต้องเห็นภาพของทางเลือ กต่าง ๆ แทนการใช้เงิน แก้ปัญหา รวมถึงประโยชน์ของการใช้เงินอ ย่ างมีคุณค่า

‘ ลองให้ลูกบริหารเงินเอง’ เมื่อเด็กโตขึ้นสู่วัยประถมปล า ยถึงมัธยม การให้เงินลูกใช้เป็น รายสัปดาห์หรือรายเดือนเป็นอีกวิธีหนึ่งในการสอนเรื่องการบริหารและความรับผิดชอบ ท า งการเงิน เมื่อเขาได้ตัดสินใจใช้เงินนี้ไปกับอาหารกลางวัน ขน ม การ์ตูน กิฟท์ หรือ ของเล่นหน้าโรงเรียน พ่อแม่ควรสอนแนะนำลูกถึงความคุ้มค่าไปพร้อมๆกันและเมื่อลูก อย ากได้ของชิ้นใหญ่อะไรซักอย่ าง เราอาจให้เขาทำแผนการใช้จ่ายเงิน ว่าจะใช้เงิน อย่ างไรให้เหมาะสม ที่จะมีเงินเหลือเก็บออมไว้ซื้ อของที่ต้องการได้

3 หาเงินเก่ง ( Earning )

คื อ ก า รสอนให้ลูกรู้ว่า ถ้าการใช้เงินคือ การนำเงินสดไปแลกสินค้า/บริการ…การหาเงิน ก็ คื อ ก า ร ที่ตัวเราต้องทำงานสร้างสินค้า/บริการที่มีผู้คนต้องการ ไปข า ยเพื่อแลกเงิน ก ลับมาเช่นกันเด็กเล็กต้องเรียนรู้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ว่าเงินไม่ใช่สิ่งที่งอ กได้เองบนต้นไม้ และ ไ ม่ ไ ด้ไหลออ กมาจากตู้ ATM แต่เงินเป็นสิ่งที่ต้องทำงานสร้างสินค้าและบริการขึ้น มา ข า ย แ ล กเงิน หมอให้บริการทางการแพทย์ ทนายความให้บริการทางกฎหมาย วิศวกร โยธาให้บริการสร้างบ้าน เชฟสร้างสินค้าที่เป็นอาหาร ฯลฯ มีอาชีพเป็นร้อยเป็นพันอาชีพ ที่สร้างเงินได้ บางอาชีพต้องใช้วุฒิการศึกษา บางอาชีพไม่ต้องใช้ บางอาชีพได้เงินน้อย บา งอาชีพได้เงิน มาก บางอาชีพคือเทรนด์อนาคต บางอาชีพกำลังถูกดิสรัปชั่น ฯลฯ ให้ ข้อมูลลูกเรื่องการหาเงินและอาชีพการงานไว้สุดท้ายเขาจะเชื่อมโยงความสนใจกับการ ศึกษาและเลือ กในสิ่งที่ต้องการได้ สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ พ่อแม่เล่าให้ลูกฟังได้เสมอ

4 ต่อเงินงอ กเงย ( Investing )

คือ การสอนให้ลูกรู้ว่า การลงทุนคือ การวางเงินลงในสินท รั พ ย์ที่มีโอกาสเพิ่มมูลค่าในระยะ ย าว การลงทุนที่ดีจะช่วยผ่อนแรงในการสร้างความมั่งคั่งได้ คนสมัยก่อน เมื่อมีเงินออมจำนวนหนึ่งเขาจะนำไปลงทุนซื้ อ ‘ ทองคำ’ เก็บเอาไว้ เ พ ร า ะ ทองคำเป็นสินท รั พ ย์ที่เพิ่มมูลค่าในระยะย าวและยังสามารถใช้งานเป็นเครื่องประดับได้อีก ด้ ว ย เราจะเห็นชุมชนเก่าหล า ยแห่งมักจะมีร้านข า ยทองตั้งอยู่กลางชุมชนเลย และวันเงิน เดือนออ ก คือ วันที่คนแน่น ใ น ส มั ย ต่ อ ม า เมื่อมีเงินออมมากขึ้นจำนวนหนึ่งเขาจะนำไปลงทุนซื้ อ ‘ ที่ดิน’ เก็บเอาไว้ เ พ ร า ะ ที่ดินเป็นสินท รั พ ย์ที่เพิ่มมูลค่าในระยะย าว และยังสามารถใช้งานต่อยอ ดสร้างเป็น โกดังให้เช่า หรืออพาร์ทเม้นท์ให้เช่า รับรายได้เป็นเงินไหล ( Passive Income ) ได้อีกทาง หนึ่งด้วย

ในยุคสมัยนี้ สินท รั พ ย์เพื่อ การลงทุน มีมากมาย นอ กจากทองคำและอสังหาฯ ก็ยังมีหุ้นไทย หุ้นต่างประเทศ หุ้นธีมเทคโนโลยี หุ้นธีมการแพทย์ กองรีท กองโครงสร้างพื้นฐาน ฯลฯ ใน วัยมัธยมถึงมหาวิทย าลัยพ่อแม่สามารถปลูกฝังไอเดียในการลงทุนโดยเริ่มจากสิ่งที่เข้าใจ ง่ายและเป็นหลักการขั้นพื้นฐาน เช่น การมีทัศนคติที่ดีต่อ การลงทุน ไม่เน้นเก็งกำไรในสิน ท รั พ ย์เสี่ยงสูง แต่ให้เน้นทยอยลงทุนระยะย าวในสินท รั พ ย์ที่เติบโต เข้าใจเรื่องอัตราดอ ก เ บี้ ย ท บ ต้ น เ ข้ าใจเรื่องเงินปันผลที่ได้จากหุ้นและกองทุน เข้าใจเรื่องความเสี่ยงของ สินท รั พ ย์ลงทุนชนิดต่าง ๆ ฯลฯ โดยที่ยังไม่เน้นการนำเงินจริงไปลงทุนก็ได้เช่นกัน

สอนลูกเรื่องเงิน มี 4 เรื่องสำคัญ โดย อธิป กีรติพิชญ์ ‘ ลู ก ไ ม้ ย่ อ มหล่นไม่ไกลต้น’ หัวใจของการสอนลูกเรื่องเงินที่ดีที่สุด คือ การที่พ่อแม่เป็น ตัว อย่ างทางการเงินที่ดี เ พ ร า ะลูกจะซึมซับพฤติก ร รมและทัศนคติทางการเงินจากพ่อแม่ โดยไม่รู้ตัว แม้การพร่ำสอนนั้นสำคัญ แต่การกระทำเป็นตัวอย่ างที่ดีนั้น ชัดเจนและน่าจดจำ ในหัวใจลูก ยิ่งกว่าสิ่งใดเสมอค่ะ

ที่มา the-wayoflife